Temat lekcji : Zjawiska pogodowe na Ziemi
1. Cele lekcji
Uczeń:
- zna pojęcie „pogoda”,
- zna wszystkie składniki pogody,
- zna przyrządy i sposoby badania poszczególnych składników pogody: opadów, zachmurzenia, ciśnienia, wiatru i temperatury,
- wymienia po trzy chmury piętra wysokiego i niskiego oraz po dwie chmury pietra średniego i średniego budowie pionowej,
- rozumie pojęcie „pogoda cyklonalna” i „pogoda antycyklonalna” oraz opisuje te typy pogody,
- zna pojęcie „front”,
- wymienia co najmniej dwa przykłady ekstremalnych zjawisk pogodowych oraz podaje miejsce ich występowania,
- rozumie skutki ekstremalnych zjawisk pogodowych,
- wie, jaki dział zajmuje się prognozowaniem pogody.
Uczeń potrafi:
- rozpoznać i nazwać chmury w terenie,
- stwierdzić jaki rodzaj chmur powoduje opad i określić rodzaj tego opadu,
- przedstawić na rysunku schemat frontu ciepłego i zimnego,
- interpretować mapy synoptyczne.
2. Metoda i forma pracy
Praca z podręcznikiem, prezentacja multimedialna, praca indywidualna.
3. Środki dydaktyczne
Podręcznik, film.
4. Przebieg lekcji:
a) Faza przygotowawcza
1. Czynności organizacyjne.
2. Powtórzenie wiadomości z ostatniej lekcji – pytania do ucznia:
- Narysuj na tablicy i opisz cyrkulację powietrza w strefie umiarkowanej.
- Dlaczego na półkuli północnej pasaty mają kierunek północno – wschodni?”.
- Co to jest pasat i gdzie wieje?
- W jakim kierunku wieje monsun letni?
- Gdzie występuje i jakie są jegoskutki?
3. Podanie celu lekcji i omówienie sposobu jej przeprowadzenia.
b) Faza realizacyjna
- Starter – burza mózgów – pytanie do uczniów: Kto to jest meteopata? Czy ludzie mogą zupełnie zlekceważyć pogodę, czy może odgrywa ona jakąś rolę w życiu człowieka i trzeba się z nią liczyć?.
- Pytanie do uczniów: Na podstawie podręcznika powiedz, co to jest pogoda i jakie znasz składniki pogody?.
- Pytanie do uczniów: W jaki sposób można zmierzyć te składniki? – pytania pomocnicze: Jak można zmierzyć opady? W jaki sposób się to robi? W jakich jednostkach podaje się wielkość opadów?,
Jak można zmierzyć siłę wiatru? Jaką znasz skalę, która opisuje siłę wiatru?,
Za pomocą jakiego narzędzia można zmierzyć temperaturę powietrza? W jakich jednostkach podaje się ją?,
Za pomocą jakiego narzędzia można zmierzyć ciśnienie atmosferyczne? W jakich jednostkach jest ono mierzone?,
Jak można zmierzyć zachmurzenie? W jaki sposób określimy stopień zachmurzenia? - Ćwiczenie praktyczne – spójrzcie na niebo i spróbujcie opisać pogodę. Określcie stopień zachmurzenia.
- Polecenie dla uczniów – na podstawie tabelki z podręcznika powiedz, jakie chmury występują w piętrze dolnym, średnim i górnym.
- Pytanie do uczniów – jakich chmur nie możemy zaklasyfikować do żadnego z pięter i dlaczego?
- Polecenie dla uczniów – odczytaj z tabeli w podręczniku, z jakich chmur możemy spodziewać się opadów i jakie to będą opady.
- Ćwiczenie praktyczne – polecenie dla uczniów – spójrz za okno i powiedz, jakie chmury widzisz dzisiaj na niebie. Czy można spodziewać się z nich opadu?
- Polecenie dla uczniów – na podstawie podręcznika powiedz, jakie wyróżniamy dwa podstawowe typy pogody związane z ośrodkami barycznymi? Czym różnią się te typy pogody i co jest dla nich charakterystyczne?
- Nauczyciel wprowadza pojęcie „front”.
- Nauczyciel prezentuje powstawanie frontu ciepłego i zimnego na filmie z Internetu , tłumaczy uczniom sposób wypychania powietrza ciepłego przez zimne we froncie zimnym i powietrza zimnego przez ciepłe we froncie ciepłym. W przypadku braku możliwości podłączenia do Internetu w szkole, nauczyciel rysuje ilustracje na tablicy.
- Polecenie dla uczniów – odczytaj z tabeli w podręczniku jaka pogoda występuje na roncie ciepłym , a jaka na zimnym.
- Burza mózgów – czy człowiek okiełznał pogodę? Uzasadnij swoją opinię.
- Pytanie do uczniów – jakie znasz ekstremalne zjawiska pogodowe na ziemi?
- Nauczyciel wprowadza pojęcia „huragan” i „cyklon”.
- Pytanie do uczniów – gdzie występują huragany i cyklony? Jakie są ich skutki?
- Nauczyciel wprowadza pojęcie „mapa synoptyczna”.
- Polecenie dla uczniów – spójrz na mapę synoptyczną w podręczniku i odczytaj jaka pogoda panuje w zachodniej części Hiszpanii.
c) Faza podsumowująca
Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela:
- Jaką pogodę – typu cyklonalnego, czy antycyklonalnego chciałby mieć w lecie turysta, a jaką leśnik?
- Wyjaśnij, dlaczego badanie i prognozowanie zjawisk pogodowych ma duże znaczenie w życiu i działalności człowieka.
- Jakie chmury „powiedzą” nam, ze niedługo może być burza?
Quiz – Czy potrafisz nazwać te zjawiska atmosferyczne?
https://samequizy.pl/czy-potrafisz-nazwac-te-zjawiska-atmosferyczne/
Film – 10 Niezwykłych zjawisk pogodowych