TEMAT LEKCJI: Poznajemy zależności między organizmami
CELE:
1. Wiadomości:
- nazwy poszczególnych ogniw łańcucha pokarmowego,
- nazwy organizmów należących do poszczególnych poziomówtroficznych,
- sposób odżywiania się roślin,
- dlaczego zwierzęta są konsumentami?
- wzajemne powiązania pokarmowe pomiędzy organizmamiwystępującymi w tym samym środowisku,
- definiowanie biocenozy.
2. Umiejętności:
- umiejętność tworzenia łańcuchów pokarmowych,
- uzasadnienie, dlaczego pierwszym ogniwem każdego łańcucha jestroślina, czyli producent,
- wyjaśnienie, jaką rolę w obiegu materii pełnią drobnoustroje glebowe(reducenci),
- wskazywanie skutków negatywnej działalności człowieka (np.: dzikiewysypiska śmieci mogą być przyczyną przerwania łańcuchów pokarmowych).
3. Postawy:
- przekonać o konieczności ochrony lasu,
- świadomość znaczenia własnego udziału w tej ochronie.
4. Terapia:
- nauka w szpitalu jest koniecznym elementem przeciwdziałania zaburzeniom, które mogą pojawić się u dzieci długo przebywających w szpitalu,
- stopniowe uaktywnianie dziecka w miarę poprawy stanu zdrowia,
- wyrównywanie braków w nauczaniu spowodowanych chorobą,
- odreagowywanie negatywnych napięć.
METODY PRACY:
- słowna – gra dydaktyczna
- obserwacyjna – analiza planszy.
FORMY KSZTAŁCENIA: indywidualna, zespołowa.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE: plansza „Las”, kartoniki z nazwami roślin i zwierząt występujących w lesie, zgodnie z fauną i florą planszy.
TOK LEKCJI
1. Podanie tematu oraz celów lekcji.
2. Przypomnienie czynników, które są potrzebne dla życia organizmów.
3. Przypomnienie, w jaki sposób odżywiają się rośliny. Nauczyciel krótko omawia proces fotosyntezy.
4. Uczniowie stwierdzają, że rośliny same wytwarzają sobie pokarm – są producentami, a zwierzęta pobierają gotowy pokarm ze środowiska – są konsumentami.
II. FAZA REALIZACYJNA:
1. Uczniowie analizują planszę „Las” i próbują połączyć ze sobą organizmy w zależności pokarmowe.
2. Łączą odpowiednie kartoniki z nazwami roślin i zwierząt w łańcuchy pokarmowe według schematu:
Stwierdzają, że pierwszym ogniwem łańcucha musi być zawsze roślina – producent.
3. Zapisują w zeszytach prawidłowo ułożone łańcuchy pokarmowe.
4. Spośród łańcuchów wybierają najdłuższy i starają się odpowiedzieć na pytanie: Co się stanie, jeżeli jedno z ogniw łańcucha zostanie zerwane?
I. FAZA WPROWADZAJĄCA:
III. FAZA PODSUMOWUJĄCA:
1. Uczniowie próbują zdefiniować pojęcie biocenozy.
Biocenoza – to zespół organizmów występujących w środowisku i powiązanych zależnościami różnego rodzaju.
2. Próba rozwiązania problemów:
- Co się stanie z organizmami, które obumierają i opadają na glebę?
- Jaka jest rola drobnoustrojów glebowych? Wyjaśniamy krótko rolę reducentów w obiegu materii.
- W jaki sposób człowiek wyrzucając do lasu śmieci przyczynia się do wyginięcia ptaków owadożernych, przerywając tym samym jedno z ogniw łańcucha pokarmowego.
3. Praca domowa – „Zastanów się, jakie skutki niesie ze sobą postępowanie człowieka, w wyniku którego zostają przerwane ogniwa łańcuchów pokarmowych?”